FOREST FIRE ON THE STARA PLANINA IN 2019
– ECOLOGICAL AND ECONOMIC DAMAGES ON THE AREAS
OWNED BY JP “SRBIJAŠUME”
Zvonimir Baković – JP „Srbijašume”- Beograd, Srbija
Goran Ćaldović – JP „Srbijašume”- Beograd, Srbija
Marko Kazimirović – Šumarski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Srbija
Vladimir Vasić – JP „Srbijašume”- Beograd, Srbija
DOI: https://doi.org/10.31410/EMAN.2020.489
4th International Scientific Conference – EMAN 2020 – Economics and Management: How to Cope With Disrupted Times, Online/Virtual, September 3, 2020, CONFERENCE PROCEEDINGS published by: Association of Economists and Managers of the Balkans, Belgrade, Serbia; ISBN 978-86-80194-30-1, ISSN 2683-4510
Apstrakt:
Šume u Srbiji zauzimaju gotovo trećinu njene teritorije (29,1%). Šume su presudan faktor za
očuvanje više od 80% ukupnog biodiverziteta u Srbiji i predstavljaju značajan faktor za ublažavanje
negativnih posledica klimatskih promena.
Najveće ekološke i ekonomske katastrofe koje mogu da zadese šumske ekosisteme izazivaju šumski
požari. Oni predstavljaju veliki i aktuelan društveni, privredni i ekološki problem.
Šumski požari uništavju ekosisteme, biodiverzitet i ostavljaju nesagledive negativne posledice na životnu
sredinu čitavih područja. Kao destruktivna pojava izazivaju (najdestruktivniji izazivači) neprocenjivo
veliku ekološku i ekonomsku štetu.
Učestalost požara i površina koju oni zauzimaju raste iz godine u godinu. Imajući u vidu klimatske promene
i rast prosečnih godišnjih temperatura vazduha, tematika šumskih požara sve više dobija na značaju.
Cilj rada je da na primeru šumskog požara na Staroj planini, koji se dogodio u jesen 2019 godine, da
metodiku za utvrđivanje direktnih šteta i računanje gubitaka na umanjenoj vrednosti drvne zapremine.
Drugi cilj je da se prezentuju najznačajniji elementi i podaci o nivou i karakteru šteta na šumama, sa
posebnim naznakama o nivou šteta na opožarenim površinama koje su u državnom vlasništvu. Rad će
dati pregled obima šteta kroz površinu, drvnu zapreminu i na toj osnovi utvrditi direktne štete opožarene
drvne zapremine i okvirnu projekciju nastalih šteta na površinama kojima gazduje JP „Srbijašume“. U
tim okvirima prikazaće se procena obima ekoloških šteta u državnim šumama na opožarenom području.
Ključne reči:
Šumski požar, Stara planina, Ekološke štete, JP5 „Srbijašume“.
Abstract:
Forests in Serbia occupy almost a third of its territory (29.1%). Forests are a crucial factor
in preserving more than 80% of the total biodiversity in Serbia and are a significant factor in mitigating
the negative effects of climate change.
The biggest ecological and economic catastrophes that can hit forest ecosystems are caused by forest
fires. They represent a major and current social, economic and environmental problem.
Forest fires destroy ecosystems, biodiversity and leave unforeseeable negative consequences on the
environment of entire areas. As a destructive phenomenon, they cause (the most destructive causes)
inestimable great ecological and economic damage.
The frequency of fires and the area they occupy is growing from year to year. Having in mind climate
change and the growth of average annual air temperatures, the topic of forest fires is gaining in importance.
The aim of the paper is to use the example of the forest fire on Stara Planina, which occurred in the fall
of 2019, to provide a methodology for determining direct damage and calculating losses on the reduced
value of wood volume. The second goal is to present the most important elements and data on the level
and character of damage to forests, with special indications on the level of damage to the burned areas
that are state-owned. The paper will give an overview of the extent of damage through the area, wood
volume and on that basis determine the direct damage to the burned wood volume and the approximate
projection of the damage on the areas managed by JP “Srbijasume”. Within this framework, an assessment
of the extent of environmental damage in state forests in the burned area will be presented.
Keywords:
Forest fire, Stara planina, Environmental damage, JP “Srbijašume”.
REFERENCES
Aleksić P,. Baković Z., Kisin B., (2013): Strateška procena uticaja na životnu sredinu u strateškom
planiranju u šumarstvu Srbije na primeru Južnokučajskog šumskog područja, „Zaštita
životne sredine između nauke i prakse – stanje i perspektive“, Institut zaštite ekologije i
informatike, Banja Luka, 13. decembar 2013. godine. ISBN 978-99938-56-27-6, COBISS.
SR-ID 3756824, (str. 415-424).
Baković Z., (2016): Ranjivost prirodnih sistema (šume) pod uticajem klimatskih promena kroz
prizmu pojave i efekata vremenskih ekstrema, Visoka tehnička škola strukovnih studija,
Novi Sad, Fakultet tehničkih nauka Univerzitet u Novom Sadu departman inženjerstva
životne sredine, Ministarstvo za rad, zapošljavanje boračka i socijalna pitanja Republike
Srbije. ISBN 978-86-6211-102-9, COBISS.SR-ID 302810119. (str. 320-332).
Interna dokumentacija JP „Srbijašume“ – Beograd, (2019).
Osnova gazdovanja šumama za gazdinsku jedinicu „Stara planina II -Topli“ (2012-2021).